Ngày 26 tháng 5 năm 2023, Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Phú Thọ đã ký Quyết định số 1071/QĐ-UBND về việc công nhận Điểm du lịch văn hóa đền Mẫu Âu Cơ, xã Hiền Lương, huyện Hạ Hòa, tỉnh Phú Thọ. Đền Mẫu Âu Cơ là một công trình lịch sử văn hóa có giá trị đặc biệt, là biểu tượng của tinh thần yêu nước và truyền thống đại đoàn kết, là nơi thực hành Tín ngưỡng thờ Mẫu Âu Cơ – Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia – là điểm nhấn quan trọng trên dòng chảy đời sống tín ngưỡng, tâm linh của nhân dân ta.
Điểm du lịch văn hóa đền Mẫu Âu Cơ thuộc địa giới hành chính khu 2(thuộc các thôn Việt Hồng, Hạnh Phúc, Nam Sang và Minh Tiến) xã Hiền Lương, huyện Hạ Hòa, tỉnh Phú Thọ,cách trung tâm thành phố Việt Trì khoảng 75km, cách trung tâm huyện Hạ Hòa 14 km, cách Khu du lịch sinh thái Ao Giời – Suối Tiên hơn 10km, cách Khu du lịch Đầm Ao Châu 20 km. Phía Bắc giáp với đường quốc lộ 32C, các phía còn lại giáp với đất nông nghiệp do các hộ dân quản lý.Điểm du lịch hiện có quần thể Khu di tích bao gồm ba khu di tích Đền Mẫu Âu Cơ, Đền Đức Ông và Chùa Linh Phúc.
Đền Mẫu Âu Cơ thờ Mẫu Âu Cơ là di tích lịch sử văn hóa đã tồn tại hơn 5 thế kỷ, đã 3 lần được các triều đại Nhà nước Việt nam công nhận là đền quốc tế, năm 1991 đượcBộ Văn hóa – thông tin (nay là Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) công nhận làdi tích lịch sử Quốc gia. Đền Mẫu Âu Cơ là một công trình lịch sử văn hóa đặc biệt, là biểu tượng của tinh thần yêu nước và truyền thống đại đoàn kết, là nơi thực hành Tín ngưỡng thờ Mẫu Âu Cơ – Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Tín ngưỡng thờ Mẫu Âu Cơ mang những nét đặc trưng của văn hóa người Việt với đầy đủ các biểu tượng, huyền thoại, ký ức, giá trị, nghi lễ và truyền thống. Được ra đời và tồn tại trên vùng Đất Tổ, gắn liền và phản ánh sinh động huyền thoại Lạc Long Quân – Âu Cơ và bọc trăm trứng thể hiện niềm tin của người dân nước Việt vào cội nguồn linh thiêng, cao quý của dân tộc đã hình thành nên tín ngưỡng thờ Mẫu Âu Cơ. Đây là một điểm nhấn quan trọng trên dòng chảy đời sống tín ngưỡng, tâm linh của nhân dân ta.
Điểm du lịch đền Mẫu Âu Cơ nằm ngay sát quốc lộ 32C, hệ thống giao thông tiếp cận điểm du lịch gồm có đường giao thông kết nối từ quốc lộ 32C hoặc kếtnối nút giao IC11 đường cao tốc Nội Bài – Lào Cai theo đường quốc lộ 70 đến khu di tích, hệ thống đường vào khu di tích đã được đầu tư trải nhựa chất lượng hạ tầng giao thông tốt, tạo sự thoải mái và tiết kiệm thời gian di chuyển của khách du lịch. Hệ thống thông tin liên lạc đã được lắp đặt các cột phát sóng của 2 nhà mạng Viettel và Vinafone đảm bảo phủ sóng di động toàn bộ điểm du lịch, hệ thống wifi truy cập internet tại điểm du lịch đã được lắp đặt đáp ứng nhu cầu tìm hiểu thông tin cho du khách. Trong những năm qua huyện Hạ Hòa cũng đã tập trung mọi nguồn lực thực hiện trùng tu, tôn tạo các di tích, quản lý tốt các hoạt động lễ hội hàng năm, tiến hành cải tạo cảnh quan, khuôn viên, đầu tư hoàn thiện cơ sở hạ tầng của khu di tích, mở rộng bãi đỗ xe, đường vào, khu vực trồng cây lưu niệm. Xây dựng nhà vệ sinh công cộng đạt chuẩn phục vụ khách du lịch. Mở các gian hàng quảng bá sản phẩm du lịch tại Lễ hội Đền Mẫu Âu Cơ, duy trì quầy thông tin và bán sản phẩm tại khu vực Đền Mẫu. Xây dựng nhà lưu niệm trưng bày và quảng bá các sản vật của Hạ Hòa. Hệ thống biển chỉ dẫn, thuyết minh về điểm du lịch được lắp đặt khá đầy đủ, rõ ràng, dễ tiếp cận và sử dụng bằng ngôn ngữ tiếng Việt và tiếng Anh. Hệ thống dịch vụ phục vụ khách du lịch tại điểm tương đối đầy đủ, đảm bảo phục vụ nhu cầu ăn uống, mua sắm của khách du lịch khi đến tham quan tại điểm; công tác đảm bảo an ninh, trật tự, an toàn xã hội, bảo vệ môi trường đã và đang được chính quyền địa phương thực hiện hiệu quả đã góp phần thu hút ngày càng đông du khách tới thăm quan và thực hành tín ngưỡng, hàng năm tại đền Mẫu Âu Cơ đón và phục vụ khoảng 70.000 đến 80.000 lượt khách.
Việc công nhận Điểm du lịch văn hóa đền Mẫu Âu Cơ có ý nghĩa quan trọng trong việc thúc đẩy sự phát triển du lịch đầy tiềm năng của huyện Hạ Hòa;góp phần đa dạng hóa các loại hình du lịch, sản phẩm du lịch dịch vụ, hình thành điểm thăm quan du lịch hoàn thiện đáp ứng các yêu cầu phục vụ và hấp dẫn khách tham quangóp phần phát triển kinh tế xã hội bền vững và tăng thu nhập cho người dân địa phương. Đồng thời góp phần quảng bá mạnh mẽ hơn nữa đến đồng bào và du khách quốc tế về tín ngưỡng thờ Mẫu – người Mẹ vĩ đại của dân tộc./.
Nguyễn Thị Hoàn – Sở VHTTDL