Nhắc đến Yên Bái, du khách ngay lập tức nhớ về vẻ đẹp hoang sơ, hùng vĩ của ruộng bậc thang Mù Cang Chải, của biển mây Tà Xùa, Hạ Long trên núi – hồ Thác Bà… Và có lẽ, không ít du khách phương xa ấn tượng về Yên Bái ở những điều rất riêng như “Chợ đá quý Lục Yên”.
|
Chợ đá quý ở thị trấn Yên Thế, Lục Yên.
|
Dọc theo quốc lộ 70, trên cung đường uốn lượn quanh những triền núi, du khách sẽ đến thị trấn Yên Thế – trung tâm của vùng đất ngọc Lục Yên. Phố núi Yên Thế được bao bọc bởi những dẫy núi đá vôi không quá cao, có những bản làng thanh bình của người Tày sinh sống. Vùng đất này nổi tiếng với một phiên chợ rất đặc biệt, đó là chợ đá quý Lục Yên. Được hình thành từ lâu, như tên gọi, mặt hàng chính của chợ là đá quý đủ loại, đủ sắc màu, được chế tác đa dạng kích cỡ để khách hàng lựa chọn.
Ông Hoàng Văn Sức, 70 tuổi ở thị trấn Yên Thế chia sẻ: Chợ đá quý Lục Yên hình thành từ những năm 1989 – 1990 bởi những người đi đào đá đỏ. Họ rủ nhau bày hàng bán những loại đá quý để đổi lấy tiền mặt hoặc vật phẩm. Dần dần khu chợ ngày càng được nhiều người biết đến và phát triển. Trải qua 30 năm, nhưng nét mộc mạc, giản dị của chợ đá quý không thay đổi. Nó được xem là nét đặc trưng, ghi đậm dấu ấn của vùng đất cũng như con người Lục Yên.
Kinh doanh mặt hàng đặc biệt của địa phương, chợ đá quý mở cửa tất cả các ngày trong tuần; mỗi ngày chỉ chừng 3 – 4 tiếng nhưng chợ rất nhộn nhịp, đông vui. Tùy thuộc theo mùa mà người bán, người mua có thể đến chợ sớm hay muộn. Những viên đá quý được bày bán trên mặt bàn gỗ, khách muốn mua có thể thoải mái xem và trả giá.
Điều đặc biệt người bán ở chợ đá chủ yếu là phụ nữ. Chợ đá quý hiện có trên 70 bàn đá. Mỗi bàn đá ở đây có số lượng hàng giá trị vài trăm triệu đồng, thậm chí có những bàn lên tới hàng tỷ đồng. Có những viên đá quý được chế tác với hình khối tuyệt đẹp để làm mặt nhẫn, mặt dây chuyền, làm tranh, có viên lại vẫn còn nguyên bản chưa qua chế tác cũng được bày bán ở đây.
Việc mua đá cũng rất độc đáo, khi mua những viên đá được kiểm tra rất kỹ lưỡng về hình khối, màu sắc và đặc biệt là độ trong của viên đá, cần sử dụng kính soi và đèn pin chuyên dụng. Việc chọn màu, chọn hình khối, cũng như giá trị của từng viên đá phù hợp với nhu cầu của từng người đều rất công phu.
Là người có nhiều năm buôn bán đá ở chợ, ông Nguyễn Xuân Trường ở thị trấn Yên Thế chia sẻ một vài cách để lựa chọn những sản phẩm đá quý phù hợp: “Giá trị của một viên đá quý không chỉ nằm ở chỗ nó có kích thước to hay nhỏ mà còn dựa vào màu sắc, độ trong, độ sáng của viên đá đó. Đặc biệt, viên đá không được vỡ, rạn nứt. Đá quý ở Lục Yên được đào từ lòng đất, xù xì, góc cạnh, phải qua bàn tay khéo léo của những người thợ thì viên đá mới trở nên hoàn hảo. Tùy vào hình khối sẵn có của viên đá mà thợ mài đá tạo hình”.
Khách đến tham quan và mua đá cũng rất đa dạng. Thông thường, họ là những người buôn bán chuyên nghiệp đến từ khắp nơi. Anh Nguyễn Thành Nam, ở Hà Nội bộc bạch: “Tôi có niềm đam mê với đá quý. Tôi đã đi rất nhiều nơi nhưng tôi thấy đá quý ở Lục Yên rất đẹp. Những viên đá quý giá trị, cộng với cách bán và nơi bán rất độc, lạ mà chỉ đến với Lục Yên mới có đã thu hút tôi. Tôi chắc chắn rằng sẽ còn rất nhiều lần đến với chợ đá quý đặc biệt này”.
Chợ đá quý Lục Yên không chỉ là nơi giao thương, buôn bán mà còn trở thành điểm trải nghiệm không thể bỏ qua của khách du lịch khi đến với đất ngọc Lục Yên.
Thu Hiền
