Từ nút giao IC 14 – Cao tốc Lào Cai – Nội Bài, đi theo tuyến đường An Thịnh – Đại Sơn khoảng hơn 20 km, xuyên qua những cánh rừng Quế ngào ngạt hương thơm, vượt qua dốc Ba Khuy đẹp như một dải lụa vắt ngang sườn núi là đến xã Nà Hẩu, huyện Văn Yên, tỉnh Yên Bái. Nằm trong vùng lõi của khu bảo tồn thiên nhiên Nà Hẩu, nơi đây được thiên nhiên ban tặng cho cảnh sắc thiên nhiên hùng vĩ, khí hậu mát mẻ quanh năm
Đến với Nà Hẩu để khám phá, trải nghiệm và hạnh phúc
Vẻ đẹp đắm say lòng người của cảnh sắc thiên nhiên, sự chan hòa, hồn hậu của người dân niềm sơn cước, sự hùng vỹ bao la của núi non, của cây rừng thác nước. Vẻ đẹp chốn tiên cảnh được tôn lên cùng vẻ đẹp độc đáo riêng có của những nét đẹp văn hóa truyền thống của đồng bào Mông, Nà Hẩu đã và đang trở thành điểm đến ấn tượng, hấp dẫn cho nhiều du khách trong và ngoài nước.
Bản du lịch cộng đồng Bản Tát nằm nép mình bên dãy núi hùng vỹ, trong hành trình khám phá nơi đây, du khách sẽ bắt gặp hình ảnh những cô gái Mông duyên dáng trong bộ trang phục truyền thống. Giữa màu xanh của bao la cây rừng, bộ trang phục của những thiếu nữ Mông Nà Hẩu như những bông hoa rực rỡ bung xòe, là điểm nhấn không thể rời mắt trong bức họa thiên nhiên hữu tình thơ mộng. Cùng với trang phục truyền thống, các làn điệu dân ca dân vũ và nhạc cụ dân tộc như múa Sênh Tiền, Khèn Mông, cũng đã tạo nên nét độc đáo của văn hóa Mông Nà Hẩu.
Đến với Nà Hẩu, mọi ồn ào của phố xá như được bỏ lại sau lưng, vẻ đẹp của những cánh rừng già trải dài trên những dãy núi cao thâm nghiêm, mang tới sự hấp dẫn kỳ lạ đối với du khách phương xa. Những tán rừng nguyên sinh như “lá phổi xanh khổng lồ” mang lại cho Khu bảo tồn một bầu không khí trong lành và tinh khiết, đưa con người trở nên gần gũi với thiên nhiên. Nằm ở độ cao trung bình từ 600 – 700m so với mặt biển, nơi cao nhất 1.800m, nơi thấp nhất 200m nên địa hình của Nà Hẩu bị chia cắt mạnh, nên tạo thành rất nhiều khe suối, hang động và các thác nước, nhiều thác đẹp như thác Bản Tát, thác Suối Tiên, hang Dơi, Hang Gấu, động không đáy…
Mang trong mình vẻ đẹp hoang sơ huyền bí, Thác Suối Tiên, Thác Bản Tát ẩn mình giữa cánh rừng nguyên sinh. Trên hành trình đến thác, du khách phải vượt qua những tảng đá lớn và nhiều cây cổ thụ thì mới chiêm ngưỡng được vẻ đẹp của thác. Thác Suối Tiền có 3 tầng nước, mỗi tầng có độ cao từ 3 – 5 m, nguồn nước trong xanh, mát lạnh từ trên đỉnh núi dội xuống, tung bọt trắng xoá quanh năm. Vẻ đẹp mê hồn của thác Suối Tiên, thác Bản Tát mang đậm dấu ấn huyền bí của câu chuyện cổ tích dân tộc Mông, được ví như nàng Tiên của vùng sơn cước, nồng nàn, hoang dã nhưng vô cùng mạnh mẽ. Những ngày hè, Thác Suối Tiên, Thác Bản Tát thu hút rất đông khách du lịch và các bạn trẻ yêu thích khám phá, trải nghiệm thực tế, đến đây để được đắm mình trong dòng nước mát lạnh trong veo, cảm nhận những giai điệu du dương được cất lên từ tiếng thác đổ, tiếng chim hót trong không gian mát mẻ, thanh bình.
Một trong những đặc sản nổi tiếng trong ẩm thực của Nà Hẩu là món thịt Lợn cắp nách. Đây là giống lợn được lai giữa lợn rừng và lợn thuần địa phương được người Mông nuôi khá đơn giản. Thịt “lợn cắp nách” rất nạc, chắc và thơm ngon, nhâm nhi với rượu ngô Nà Hầu sẽ mang đến cảm giác tuyệt vời cho du khách. Một đặc sản ẩm thực nổi tiếng khác của Nà Hẩu mà bất cứ du khách nào đến nơi đây đều không thể bỏ qua, đó là món thịt gà đen của đồng bào dân tộc Mông. Gà đen Nà Hẩu là giống gà quý hiếm, có da, thịt và xương màu đen, các món ăn làm từ giống gà này dù đơn giản hay phức tạp cũng có sự hấp dẫn lạ kỳ bởi phẩm chất thịt, hương vị tự nhiên đặc trưng không lẫn với bất kỳ loại thịt nào. Các món làm từ gà đen Nà Hẩu như luộc, canh gừng, nướng, rang muối hay lẩu gà thật sự hấp dẫn, làm hài lòng cả những thực khách khó tính nhất.
Rau là món ăn không thể thiếu trong ẩm thực ở bản Mông. Cải nương của người Mông Nà Hẩu xanh ngắt, sạch và ngọt, là món rau chính để chế biến các món ăn như canh cải nương, cải nương xào thịt lợn sấy, cải nương muối chua… Ngoài ra, người Mông còn lấy từ rừng những loại rau như: rau dớn, các loại nấm, măng, hoa chuối, lõi chuối non, lá Cơm Kìa để làm món nộm hoặc chế biến món canh đắng thết đãi du khách; gần đây nhất người Mông Nà Hẩu có thêm nhiều món ăn đặc sắc, thơm ngon, bổ dưỡng như món ốc nứa, các món ăn được chế biến từ giống cá Tầm nuôi dưới chân thác và những cánh rừng nguyên sinh.
Hợp tác xã Nông nghiệp và du lịch Nà Hẩu ra đời năm 2019, qua gần 3 năm xây dựng và phát triển luôn thực hiện tốt và đầy đủ các quy định của Nhà nước, chính quyền địa phương về hoạt động kinh doanh dịch vụ trong lĩnh vực du lịch, sản xuất nông nghiệp đảm bảo các điều kiện về an ninh trật tự, vệ sinh an toàn thực phẩm… Phương châm phục vụ của thành viên HTX là luôn chu đáo, tận tình, thân thiện, mến khách đảm bảo hài lòng tất cả du khách trong nước và quốc tế ưa thích khám phá và trải nghiệm. Thành viên HTX và người dân tại điểm du lịch cộng đồng bản Tát – Nà Hẩu nhận thức được rằng nhu cầu của khách du lịch đang có sự thay đổi từ kiểu “viếng thăm, ngắm cảnh” sang tìm hiểu sâu hơn về giá trị và cuộc sống bản địa. Do đó, HTX hướng tới những dịch vụ và trải nghiệm gần gũi nhất với thiên nhiên và văn hóa người Mông tại Nà Hẩu. Đặc biệt cuối năm 2021, sản phẩm Du lịch Cộng đồng bản Tát, xã Nà Hẩu đã đạt được các tiêu chí và được công nhận là sản phẩm OCOP 4 sao. Điểm nổi bật của sản phẩm này là có sự tham gia của người dân; Các sản phẩm dịch vụ được thiết kế, xây dựng dựa vào các nguồn lực sẵn có tại địa phương về văn hoá – xã hội, cơ sở vật chất và con người tại bản Tát; Các hộ dân đã, đang và sẽ trực tiếp tham gia vào các hoạt động du lịch và hưởng lợi từ đó, cả trên khía cạnh kinh tế và xã hội, đặc biệt là bảo vệ môi trường thiên nhiên thuộc khu bảo tồn thiên nhiên Nà Hẩu.
Tại bản Tát, xã Nà Hẩu hiện nay đã có dịch vụ Homestay với cơ sở vật chất hoàn chỉnh, đủ điều kiện để đón du khách trong nước và khách nước ngoài… Du khách đến dừng chân, nghỉ dưỡng, được hoà mình cùng nhịp sống thường nhật và những sinh hoạt văn hoá của người dân nơi đây. Du khách sẽ được nghỉ ngơi tại những ngôi nhà sàn truyền thống mà bốn bề là cây rừng cổ thụ cùng với dòng suối trong lành; được thưởng thức những đêm trăng, lửa trại bên chén rượu ốc rừng, thưởng thức những vũ điệu Sênh Tiền, múa Khèn rộn rã, du dương, trong trang phục văn hóa thuần Mông.
Với những tiềm năng tự nhiên sẵn có, những nét đẹp văn hóa truyền thống của người Mông Nà Hẩu đã và đang được xã Nà Hẩu “đánh thức” để phát triển du lịch theo hướng bền vững với nhiều hoạt động phong phú và đa dạng. Du khách hãy đặt chân đến miền non cao xinh đẹp Nà Hẩu để khám phá, trải nghiệm và hòa mình vào không gian đa sắc màu văn hóa Mông để cảm nhận, để say mê, hạnh phúc và thêm yêu mảnh đất con người nơi đây./.
CTV: Hồng Vân