Mỗi dịp thu về, miền đất Gia Thanh, huyện Phù Ninh, tỉnh Phú Thọ lại ngập tràn sắc xanh, vàng, đỏ của trái Hồng không hạt Gia Thanh. Là thứ quả đặc sản tiến Vua nức tiếng gần xa không chỉ về chất lượng của quả mà còn là loại cây mang lại giá trị kinh tế vô cùng cao. Lâu nay nó đã gắn liền với con người cũng như vùng đất Trung du này, tạo nên sức sống của làng quê. Với nét bình dị của sản phẩm quà quê ngọt thơm mang hương vị đất và người Phú Thọ.
Hồng không hạt Gia Thanh từ lâu đã được nhiều người biết đến là giống hồng ngon nức tiếng mỗi năm chỉ có một vụ. Từ cuối tháng 7 âm lịch đến hết tháng 8 âm lịch là chính mùa của những trái hồng Gia Thanh. Vì chỉ có trong thời gian ngắn như vậy nên ai cũng muốn thưởng thức, mua chậm là hết mùa và không phải muốn ăn là lúc nào cũng đặt hàng được.
Những trái hồng vàng óng, sãi trĩu dưới nắng thu
Hồng Gia Thanh có nguồn gốc ở Tiên Cát, thành phố Việt Trì, tỉnh Phú Thọ, được dân di thực về trồng tại các vườn hộ gia đình thuộc xã Gia Thanh, huyện Phù Ninh ít nhất từ 50 – 70 năm trở lại đây, có những cây đã gần 70 tuổi. Hiện trên địa bàn huyện Phù Ninh đang có khoảng 50ha diện tích trồng Hồng mang lại thu nhập cho người dân.
Những trái hồng quả to, đẹp mắt
Đặc điểm của Hồng Gia Thanh là giống Hồng ngâm không hạt quả to, hình thức đẹp, hình thoi cao thành chứ không tròn, tai vểnh lên, có 4 cạnh hình vuông, với lớp vỏ xanh, khi đến độ già sẽ được hái, rồi về ngâm. Cách ngâm Hồng rất đơn giản: cho vào chậu nước sạch ngâm 2 ngày 3 đêm hoặc 2 đêm 3 ngày, ngày thay nước 2 lần, sau đó để ráo nước 1 ngày và ăn dần, tránh để Hồng chín đỏ mới ngâm, khi đó Hồng sẽ bị nứt. Khi ngâm xong dùng dao gọt thử nếu không thấy có nhựa đen chảy ra thì đó là Hồng đã chín và hết chát, nếu có nhựa đen thì Hồng ngâm chưa đủ.
Hồng được ngâm trong nước sạch
Khi chín trái Hồng Gia Thanh có màu vàng nhạt, nếu cắt ngang có hình ngôi sao màu vàng, ăn vị ngọt thơm, giòn sần sật, mát dịu. Đặc biệt, trái hồng Gia Thanh có một lượng vi chất lớn, giúp có lợi cho sức khỏe và sắc đẹp. Hồng giòn giúp tăng cường hệ miễn dịch. Bổ sung vitamin C cho hoạt động hàng ngày. Và đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng của mọi lứa tuổi. Cây tương đối dễ trồng, lá to mịn có màu xanh thẫm. Quả to, không có rãnh và đặc biệt không có hạt. Nhờ những ưu điểm trên mà hồng Gia Thanh rất được ưa chuộng trên thị trường, quả dễ bán và được giá hơn so với các giống hồng khác. Quả có vị ngọt thanh, khiến du khách ăn hoài cũng không bị ngán.
Đĩa hồng Gia Thanh thơm ngon
Đặc biệt, loại Hồng này được trồng sạch. Hoàn toàn không sử dụng thuốc trừ sâu hay hóa chất bảo vệ thực vật, hoàn toàn tự nhiên. Cho ra thị trường những trái Hồng tươi ngon không độc hại. Du khách có thể yên tâm tuyệt đối khi ăn. Hiện nay, Hồng Gia Thanh được coi là cây trồng mũi nhọn trong phát triển kinh tế của địa phương. Năm 2019, Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ Khoa học và Công nghệ) đã trao chứng nhận nhãn hiệu tập thể “Hồng không hạt Gia Thanh” cho loại quả này, cấp phép sử dụng nhãn hiệu tập thể cho 159 hộ gia đình trồng Hồng xã Gia Thanh.
Trái hồng Gia Thanh được dán tem truy xuất nguồn gốc
Trong mâm cỗ Trung thu của người dân Việt nói chung và của người dân Phú Thọ nói riêng, thiếu đi quả Hồng thì Trung thu như thiếu đi cái hồn của trời, của đất, của mùa thu. Mùa thu ở miền quê Gia Thanh sẽ dễ dàng bắt gặp những cây hồng sai trĩu quả, nhà nhà đều có hồng, hoạt động chăm sóc, thu hái diễn ra nhộn nhịp, sản phẩm là những trái hồng ngọt, đẹp mắt ; nếu để ý du khách sẽ thấy trên vỏ quả hồng có một ít bột màu trắng, đây chính là phấn hoa, có thể xem như một loại sáp với thành phần gồm dầu và chất béo thiên nhiên, giống như một lớp tự vệ tự nhiên để bảo vệ cho quả Hồng tránh sâu bọ, giữ mùi vị thơm ngon, thuần khiết nhất.
Hồng được đóng hộp và có bao bì đẹp mắt thích hợp dùng làm quà tặng
Hồng Gia Thanh là một món quà hấp dẫn cho những người con xa quê và du khách thập phương ghé thăm Phú Thọ. Du khách đến Phú Thọ vào mùa thu muốn có được cảm nhận về vùng quê yên bình bên dòng sông Lô thơ mộng hãy một lần đến với Gia Thanh, huyện Phù Ninh – là vùng đất phát tích của dân tộc, còn được lưu giữ và minh chứng bởi Di chỉ khảo cổ Xóm Rền, được tham quan làng nghề Nón lá Gia Thanh và thỏa sức ngắm sắc vàng, xanh lung linh trong nắng của những quả Hồng và thưởng thức hương vị đặc biệt từ đặc sản mang hương vị đất Tổ, sẽ là một trải nghiệm thú vị cho du khách gần xa.
Bích Ngọc- Trung tâm TTXT Du lịch
