Nằm giữa đại ngàn hùng vĩ, bốn mùa đều nên thơ nhưng tại vùng đất có truyền thống từ xa xưa ấy,giữa mùa đông vùng cao Tây bắc giá rét, khi sương mù phủ trắng núi rừng của Sa Pa, hiện lên một nghi lễ kỳ lạ và kỳ vĩ lại được người Dao đỏ tổ chức – lễ Nhảy lửa, một trong những nghi lễ tâm linh thiêng liêng và độc đáo bậc nhất vùng Tây Bắc.
Lễ Nhảy lửa đầy linh thiêng thường được người Dao đỏ tại Sa Pa tổ chức vào dịp cuối năm âm lịch hoặc đầu xuân mới, thời khắc giao hòa giữa năm cũ và năm mới, giữa âm và dương, khi con người cầu mong cho một năm mới tràn đầy sự bình an, may mắn, mùa màng tốt tươi, xua đi mọi rủi ro, bệnh tật. Quan niệm của đồng bào người Dao đỏ ở Sa Pa, ngọn lửa không chỉ mang ý nghĩa sưởi ấm, mà nó còn là biểu tượng của sự sống, sự thanh tẩy và hơn hết đó là sự kết nối với thần linh.
Lễ hội nhảy lửa ở Sa Pa
Sau hàng loạt các nghi lễ cúng tế đầy long trọng do thầy mo chủ trì, thì phần đặc sắc và gây ấn tượng mạnh nhất chính là màn nhảy lửa. Dưới ánh đuốc sáng rực rỡ và tiếng trống chiêng vang vọng giữa núi rừng đại ngàn Hoàng Liên, thì những người đàn ông Dao đỏ được cho là đã nhập đồng, họ sẽ bắt đầu bước vào đống than hồng đang rực cháy. Họ dùng chính đôi chân trần nhảy múa, lăn lộn trên than mà không hề bị bỏng hay tổn thương, như thể có một sức mạnh siêu nhiên, thần linh đang bảo vệ. Đây là khoảnh khắc thể hiện sự dũng cảm, ý chí vượt lên nỗi sợ hãi, và niềm tin tuyệt đối vào thần linh.
Một điều đặc biệt đó chính là không phải ai, người nào cũng được tham gia vào nghi lễ nhảy lửa. Những người thực hiện nghi lễ phải là những người được chọn lọc kĩ lưỡng, phải trải qua quá trình rèn luyện của già làng về cả thể chất, tinh thần lẫn tâm linh. Cũng theo quan niệm của người Dao đỏ, thì lửa sẽ “kiểm chứng” lòng thành và sức mạnh tinh thần của người nhảy.
Lễ Nhảy lửa thu hút đông khách du lịch tham gia
Lễ Nhảy lửa không chỉ là một nghi thức tôn giáo mà còn là một màn trình diễn văn hóa mang đậm bản sắc tộc người Dao đỏ tại Sa Pa, nó đầy thu hút và thúc đẩy sự tò mò và thích thú của đông đảo du khách trong và ngoài nước. Nhiều du khách đến đây khi chiêm ngưỡng nghi lễ này không khỏi sửng sốt khi chứng kiến cảnh con người hòa mình, nhảy múa giữa ngọn lửa mà không bị thương tích gì quả thực như một phép màu giữa đời thực.
Ngày nay, cùng với sự phát triển mạnh mẽ của du lịch cộng đồng trên đất nước, mà Sa Pa là một trong những nơi dẫn đầu thì lễ Nhảy lửa còn trở thành một đặc sản văn hóa được các bản làng của người Dao đỏ ở Sa Pa để giới thiệu đến du khách vào các dịp lễ hội truyền thống hoặc chương trình trải nghiệm văn hóa bản địa. Đây không chỉ là cơ hội để du khách đến để chiêm ngưỡng một nghi lễ độc đáo, đầy màu sắc và kỳ thú mà nó còn là nơi để cùng lắng nghe những câu chuyện truyền thuyết, cảm nhận chiều sâu tinh thần và lòng kiêu hãnh của người Dao đỏ qua từng bước nhảy lửa huyền ảo.
Người Dao đỏ ở Sa Pa
Giữa sự hòa trộn của nhịp sống hiện đại và truyền thống, lễ Nhảy lửa như một ngọn lửa văn hóa bền bỉ cháy giữa đại ngàn, góp phần làm nên nét đặc sắc rất riêng của Sa Pa – điểm đến không chỉ đẹp bởi cảnh quan, mà còn giàu bản sắc từ tâm hồn người dân bản địa. Nếu có cơ hội đến với Sa Pa vào những dịp đầu xuân năm mới bạn có thể ghé qua những bản làng của người Dao đỏ cùng tận hưởng một bầu không khí hết sức kì thú tràn đầy sắc màu tâm linh của một trong tộc người mang đậm đà bản sắc văn hóa, dân tộc.
Hùng Anh
