Lên Lào Cai vào mùa xuân, chắc hẳn du khách thường chú ý đến hoa đào, hoa mận, hoa cải mà thường bỏ qua những rừng hoa táo mèo lặng lẽ khoe vẻ đẹp. Khi mùa đông đi qua, tiết trời ấm dần lên, những cơn mưa xuân lất phất là nụ hoa táo mèo bắt đầu thi nhau hé nở.
Hoa táo mèo có 5 cánh với nhụy vàng, xen kẽ màu nâu… Hoa màu trắng ngà chứ không trắng tinh như hoa mận, hoa mơ, hoa lê. Hoa táo mèo mang vẻ đẹp tự nhiên, bình dị như người thiếu nữ Mông trên những nẻo đường rẻo cao Tây Bắc.
Cây táo mèo (hay còn gọi sơn tra, cây chua chát) mọc tự nhiên trong những cánh rừng ở vùng núi cao Lào Cai, Yên Bái, Sơn La… Quả táo mèo được bà con đồng bào thu hoạch đem bán để ngâm rượu,…Có lẽ vì sự gắn bó quen thuộc, lâu đời trên vùng núi cao heo hút nên hoa hay quả táo mèo thấm đẫm hương vị núi rừng.
Ở Lào Cai, táo mèo mọc nhiều ở Y Tý, Bát Xát. Chúng mọc hoang dại khắp cánh rừng. Đến Y tý vào dịp cuối màu xuân bạn sẽ có cơ hội chiêm ngưỡng vẻ đẹp mộc mạc, hoang sơ của chúng. Không trắng ngần, tinh khiết nhưng vẫn cuốn hút nhờ vẻ đẹp bình dị của chúng.
Phan Phượng