Phú Thọ là vùng đất cội nguồn của dân tộc Việt Nam. Nơi đây là một trong những trung tâm du lịch văn hóa tâm linh lớn với hệ thống di sản mang đậm dấu ấn thời kỳ Hùng Vương dựng nước. Cùng với đó, Phú Thọ còn được thiên nhiên ưu đãi nhiều danh lam thắng cảnh. Đó là những điều kiện thuận lợi để tỉnh đẩy mạnh liên kết, phát triển du lịch, trong đó tập trung phát triển loại hình du lịch văn hóa tâm linh, góp phần khẳng định thương hiệu du lịch đất Tổ.
Là mảnh đất cội nguồn với nhiều di tích, di sản văn hóa quốc gia, Phú Thọ có nhiều tiềm năng phát triển du lịch. Theo số liệu của Sở Văn hóa Thể thao & Du lịch Phú Thọ, trên địa bàn tỉnh hiện có 967 di tích lịch sử văn hóa, trong đó có 1 di tích quốc gia đặc biệt, 73 di tích quốc gia, 249 di tích cấp tỉnh và hàng trăm lễ hội dân gian đặc sắc như: Lễ hội Đền Hùng, Lễ hội Đền Mẫu Âu Cơ, Lễ hội Trò Trám, Lễ hội rước Chúa Gái, Lễ rước kiệu Hùng Lô, Hội Phết Hiền Quan… cùng các làn điệu dân ca Xoan, Ghẹo.
Du khách tham quan Khu di tích lịch sử Đền Hùng (Ảnh: Phương Thảo)
Đặc biệt, tỉnh có 2 di sản văn hóa phi vật thể được UNESCO công nhận là hát Xoan Phú Thọ và Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương, gắn với giá trị tiêu biểu của Khu di tích lịch sử đền Hùng, di tích văn hóa miếu Lãi Lèn – thành phố Việt Trì, đền Mẫu Âu Cơ – huyện Hạ Hòa và các di tích lịch sử văn hóa trên địa bàn tỉnh. Riêng với Khu Di tích lịch sử Đền Hùng và Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương, có thể nói rằng đây là những di sản tiềm năng, có giá trị to lớn thuận lợi cho việc phát triển loại hình du lịch tâm linh trở về với cội nguồn dân tộc. Năm 2011, Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chiến lược phát triển du lịch Việt Nam tầm nhìn đến năm 2030, trong đó Đền Hùng, thành phố Việt Trì nằm trong danh mục các địa bàn tiềm năng phát triển thành khu du lịch quốc gia với định hướng khai thác phát triển du lịch về nguồn, khai thác thế mạnh hệ thống di tích thời đại Hùng Vương, tham quan tìm hiểu các giá trị đặc sắc của văn hóa dân tộc. Tháng 10/2020, Đền Hùng đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là Khu du lịch quốc gia, điều này càng cho thấy rõ vị thế của Khu Di tích lịch sử đền Hùng trên bản đồ Du lịch Việt Nam. Đây là cơ hội thuận lợi, là tiền đề để tiếp tục phát huy giá trị di sản văn hóa, lan tỏa tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương gắn với phát triển dịch vụ du lịch.
Du khách được trải nghiệm học điệu múa Xoan tại Đình Hùng Lô (Ảnh: Phương Thảo)
Để giúp du khách có thêm nhiều trải nghiệm về nét văn hóa của vùng đất Tổ, Du lịch Phú Thọ đã tổ chức nhiều không gian văn hóa mở, nổi bật như điểm du lịch văn hóa cộng đồng Hùng Lô. Khi đến đây, du khách không chỉ được tìm hiểu lịch sử, kiến trúc của đình cổ Hùng Lô mà còn được thưởng thức làn điệu Xoan mượt mà, sâu lắng, giao lưu với các nghệ nhân ở các phường Xoan gốc, học hỏi các động tác trong điệu múa Xoan; tìm hiểu về nghề thủ công truyền thống làm bánh Chưng, bánh Dày, làm mì, miến…; tham quan các ngôi nhà cổ và tìm hiểu đời sống sinh hoạt, phong tục, lễ nghi của cộng đồng dân cư các ngôi làng sống trong vùng ven kinh đô cổ Văn Lang… Ngoài ra, các tour liên kết ngoại tỉnh mang chủ đề “Về miền lễ hội” hay “Trở về cội nguồn – Linh thiêng đất Tổ” cũng được xây dựng với nội dung rất phong phú, kết hợp các điểm đến như Khu du lịch quốc gia đền Hùng, miếu Lãi Lèn (TP. Việt Trì), đình Đào Xá, đền Lăng Sương (huyện Thanh Thủy)… và các di tích của tỉnh bạn, đáp ứng tốt nhu cầu tâm linh của du khách, góp phần lan tỏa các giá trị văn hóa của Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương…
Du khách thắp hương tri ân Đức Thánh Tản Viên tại đền Lăng Sương (Trung Nghĩa – Thanh Thủy) Ảnh: Sưu tầm
Thời gian tới, Phú Thọ sẽ tập trung đa dạng hóa và nâng cao chất lượng các sản phẩm du lịch đặc trưng như du lịch văn hóa, tâm linh tại đình, đền Tam Giang và chùa Đại Bi gắn với tục rước nước ngã ba sông, lễ hội bơi chải Bach Hạc; xây dựng miếu Lang Liêu gắn với phát triển văn hóa ẩm thực; khai thác giá trị di sản hát xoan tại đình Hùng Lô, miếu Lãi Lèn phục vụ các đoàn khách…
Về với Phú Thọ, du khách sẽ được về với miền di sản mang đậm bản sắc vùng đất cội nguồn dân tộc Việt. Những nghi lễ linh thiêng trong thực hành Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương, những trải nghiệm độc đáo của hát Xoan Phú Thọ cho đến không khí lễ hội rộn ràng, háo hức với các trò chơi dân gian, ẩm thực đặc sắc gắn liền với truyền thuyết vua Hùng… luôn để lại những ấn tượng sâu sắc trong lòng hàng triệu du khách khi về đất Tổ.
Phương Thảo – Trung tâm TTXT Du lịch
