Nếu đầu xuân Tả Van Chư, Bắc Hà nổi tiếng với vườn mận Tả Van nở hoa trắng xóa thì tháng 6 nơi đây lại nhộn nhịp mùa hái quả. Mận Tả Van ở đây được mệnh danh là cherry Việt Nam.
Mận Tả Van là một giống mận đặc biệt được trồng nhiều ở các xã vùng cao Bắc Hà, Si Ma Cai. Nó rất kén chỗ trồng, chỉ cho quả ngon ngọt, giòn khi trồng ở độ cao trên 1500 m so với mực nước biển. Đây có lẽ là một yếu tố tạo nên hương vị đặc biệt của mận Tả Van và cũng không phải tự nhiên nó lại được mệnh danh là Cherry Việt Nam. Trong các xã vùng cao của Bắc Hà và Si Ma Cai, mận Tả Van được trồng nhiều nhất ở xã Tả Van Chư, huyện Bắc Hà, Lào Cai.
Quả mận có vỏ màu đỏ bên ngoài phủ lớp phấn trắng, ruột bên trong đỏ rực, vị giòn ngọt, róc hạt, quả chín có vị ngọt lịm. Đơn giản mận chấm với chút muối ướt thôi cũng đủ khiến nhiều người phải thèm thuồng. Cầu kỳ hơn thì thái lát dầm với ớt bột và đường là ăn ngay. Ngoài để ăn tươi, mận còn được dùng để làm thành những món ăn, đồ uống vô cùng thơm ngon, mát lạnh và bổ dưỡng như mứt mận, siro mận, nước ép mận, mận dầm, sữa chua mận… Mận có giá từ 20.000đ/ kg đến 40.000đ/kg tùy vào kích cỡ quả.
Hiện nay, ở bất cứ nơi đâu bạn cũng có thể thưởng thức mận Tả Van – Bắc Hà vì mận đã được thương lái chở đi bán ở tất cả các vùng trong cả nước. Tuy nhiên, nếu đến Bắc Hà vào thời gian này và tự tay hái, thưởng thức những trái mận tươi ngon ngay ở trong vườn mận sẽ có cảm giác tuyệt vời hơn bao giờ hết.
Đến thăm vườn mận Tả Van du khách, nhâm nhi chén trà còn vương chút sương trên lá, thưởng thức vị ngọt của mận vừa chín cây. Đứng giữa vườn mận xanh xanh đỏ đỏ mát mẻ, gió nhè nhẹ thổi, bên tai là tiếng chim rừng líu lo, ta mơ màng cắn quả mận chín đỏ, căng đầy, cảm giác vị giòn, ngọt lan tỏa nơi đầu lưỡi, trong lòng bạn có khi nào lại trỗi dậy cảm giác muốn có một trang trại mận cho riêng mình.
Rời xa phố thị nắng nóng oi bức, khó chịu và ngột ngạt đến Bắc Hà nơi có khí hậu trong lành, mát mẻ dễ chị. Đặc biệt được trực tiếp hái và thưởng thận mận tươi ngay trên cây sẽ là một trải nghiệm đầy thú vị.
Đỗ Hoa