Nằm trên vùng núi cao của tỉnh Lào Cai và cách thành phố Lào Cai khoảng 75km. Con đường tới Bắc Hà du khách có nhiều trải nghiệm thú vị qua những cung đèo gấp khúc uốn lượn, ôm quanh những ngọn núi hùng vĩ, càng lên cao càng dốc quanh co. Để tới chợ, người dân nơi đây phải dậy từ sáng sớm để kịp tham dự phiên chợ gặp gỡ bạn bè thân quen và buôn bán hóa. Chợ Bắc Hà chỉ họp duy nhất một ngày chủ nhật trong tuần.
Nơi đây không đơn thuần chỉ là phiên chợ mua bán trao đổi hàng hóa, mà nó còn ẩn chứa bao điều tinh túy, những sắc màu văn hóa truyền thống của phong tục người dân bản địa, đặc biệt là người Mông hoa, người Tày, người Phù Lá, người Nùng…. Mỗi lần xuống chợ, họ khoác lên mình những bộ trang phục truyền thống sặc sỡ được tự làm thủ công hoàn toàn thể hiện sự khéo léo, tài hoa của đôi bàn tay người phụ nữ. Tất cả hoà quyện với nhau tạo ra một bức tranh phiên chợ như một rừng hoa đa sắc màu giữa núi rùng thiên nhiên hùng vỹ.
Sắc mầu thổ cẩm tại chợ phiên Bắc Hà
Tới chợ không chỉ có sắc màu còn có cả hương thơm, vị ngon ngọt của góc chợ ẩm thực với món thắng cố truyền thống, phở chua, bánh trưng đen hay các loại gia vị mà chỉ vùng cao Bắc Hà mới có hoà quyện với chút hương rượu ngô thơm ngây ngất lòng người. Đây là những món ăn mang đậm nét văn hóa đặc trưng, đồng thời gắn liền với đời sống vật chất cũng như tinh thần của người Mông đã có từ hàng ngàn đời nay.
Đặc sản ẩm thực chợ phiên vùng cao
Một phiên chợ bán đầy đủ nhiều mặt hàng khác nhau, từ quần áo, đồ dùng gia đình hằng ngày hay đến cả những con trâu, con bò, lợn, gà, ngựa, chó rồi là các loại hoa quả, lương thực, thực phẩm, công cụ sản xuất cũng có mặt tại đây. Cũng chính bởi sự đa dạng về mặt hàng hóa, mà chợ được xem như một ngày hội nhỏ mỗi tuần của vùng cao Bắc Hà.
Nhộn nhịp góc chợ trâu vùng cao Bắc Hà
Đến phiên chợ vào dịp cuối tuần không khó để nghe thấy tiếng khèn, tiếng sáo, tiếng đàn môi nhẹ nhàng đi vào lòng người. Vào tối thứ bảy hàng tuần, chợ đêm Bắc Hà được diễn ra bữa tiệc âm nhạc với các làn điệu dân ca, dân tộc cổ truyển, múa gậy sênh tiền, các làn điệu hát múa của người Mông, người Tày dưới sự biểu diễn của các nghệ nhân có nhiều kinh nghiệm đến từ mảnh đất Cao nguyên trắng.
Chợ đêm Bắc Hà mỗi dịp tối thứ bảy hàng tuần
Chợ phiên Bắc Hà không chỉ đơn giản là nơi giao thương, buôn bán hàng hoá. Nó còn là nơi giao lưu, gặp gỡ của người dân địa phương hàng tuần. Trong không khí ồn ào huyên náo của buổi chợ thì đâu đó tiếng khèn bay bổng của các chàng trai trẻ muốn trao gửi lời yêu thương tới các cô gái đầy quyến rũ như thay lời hẹn ước vào phiên chợ sau. Đó là nét văn hóa đặc sắc, ấn tượng của mỗi du khách khi tới chợ phiên Bắc Hà “Phiên chợ tan mà anh chẳng muốn về”. Có lẽ ngày chủ nhật chính là lúc người dân nơi đây tạm gác lại toàn bộ mọi công việc để xuống chợ mua sắm, vui chơi, họ đi để một ngày được sống trong đông vui sau tuần lao động mệt mỏi lặng lẽ nơi sườn núi cao.
Trong xu thế thương mại hoá của chợ vùng cao hiện nay thì Bắc Hà là một trong những địa phương hiếm hoi còn đang nỗ lực bảo tồn và gìn giữ những bản sắc văn hoá, nét riêng biệt đặc trưng của các phiên chợ. Chợ phiên Bắc Hà lưu giữ đậm nét sinh hoạt văn hoá của đồng bào dân tộc thiểu số vùng cao Tây Bắc Lào Cai, giúp con người ở đây gìn giữ nguyên vẹn những nét đẹp văn hoá dân tộc độc đáo. Hiện nay, chợ phiên Bắc Hà cũng đang thu hút nhiều du khách trong và ngoài nước đến tham quan tìm hiểu.
Kim Anh