Huyện Mù Cang Chải (Yên Bái) có 12 dân tộc cùng sinh sống, trong đó dân tộc thiểu số chiếm trên 96%(riêng dân tộc Mông chiếm trên 90%). Mỗi dân tộc mang bản sắc văn hóa khác nhau tạo thành một kho tàng văn hóa vô cùng phong phú, độc đáo và đa dạng. Gìn giữ, bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc đang là giải pháp làm đa dạng các sản phẩm du lịch đặc trưng, thu hút du khách của địa phương.
| Garrya Mù Cang Chải – điểm nghỉ dưỡng lý tưởng cho du khách |
Ông Nông Việt Yên – Bí thư Huyện ủy khẳng định: “Những năm qua, huyện Mù Cang Chải luôn xác định trong phát triển kinh tế – xã hội, phát triển ngành du lịch gắn với giữ gìn, phát huy giá trị bản sắc văn hoá dân tộc vừa là nhiệm vụ, vừa là giải pháp tạo sinh kế, giúp người dân có thu nhập ổn định, thoát nghèo bền vững với mục tiêu xuyên suốt là xây dựng Mù Cang Chải trở thành huyện du lịch – là điểm đến “Bản sắc, an toàn, thân thiện”, phấn đấu đến năm 2025 cơ bản không còn là huyện nghèo, đến năm 2030 không còn là huyện nghèo”.
Để đạt được mục tiêu đưa ra, hằng năm, Huyện ủy đã chỉ đạo tổ chức các lễ hội như: Lễ hội khám phá Danh lam thắng cảnh Ruộng bậc thang, “Mừng cơm mới”, “Hoa tớ dày”, Festival Khèn Mông; Hội thi Giã bánh dày, vẽ hoa văn bằng sáp ong, trình diễn trang phục dân tộc Mông, khèn Mông… góp phần bảo tồn, phát huy giá trị bản sắc văn hóa dân tộc Mông gắn với quảng bá, giới thiệu hình ảnh miền đất và con người Mù Cang Chải đến du khách trong và ngoài nước.
Đặc biệt, huyện Mù Cang Chải đã tổ chức Lễ đón nhận Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia Nghệ thuật khèn và Nghệ thuật dùng sáp ong tạo hoa văn trên vải của người Mông 3 huyện Mù Cang Chải, Trạm Tấu, Văn Chấn; khai mạc Festival Khèn Mông và Lễ hội hoa Tớ Dày 2023, một sự kiện văn hóa dân tộc Mông lớn nhất từ trước đến nay đã để lại nhiều dấu ấn sâu sắc và sự quan tâm, hưởng ứng không chỉ của nhân dân trong huyện mà cả du khách mọi miền.
Cùng với đó, huyện còn đẩy mạnh chương trình liên kết, hợp tác phát triển vùng giữa huyện Mù Cang Chải, Văn Chấn, Trạm Tấu (tỉnh Yên Bái) với huyện Bắc Yên, Mường La (tỉnh Sơn La) và thị xã Sa Pa (tỉnh Lào Cai) trong lĩnh vực phát triển nông nghiệp, du lịch gắn với bảo tồn văn hóa dân tộc; phối hợp với các cơ quan truyền thông của Trung ương và địa phương đẩy mạnh tuyên truyền, quảng bá hình ảnh, bản sắc văn hóa của đồng bào Mông Mù Cang Chải ra các tỉnh, thành phố trong nước và thế giới. 
Di tích quốc gia đặc biệt Danh lam thắng cảnh Ruộng bậc thang luôn thu hút du khách
Nhờ vậy, Mù Cang Chải đã được nhiều kênh truyền hình, tạp chí du lịch nổi tiếng thế giới như: Kênh truyền hình CNBC của Mỹ bình chọn là điểm đến hấp dẫn nhất năm 2020; Tạp chí du lịch quốc tế Condes Nast Traveler bình chọn là điểm đến màu sắc nhất thế giới vào các năm 2019 và 2023; trang website về du lịch Big Seven Travel bình chọn là 1 trong 50 điểm đến đẹp nhất năm 2020 (xếp hạng 21); chuyên trang du lịch Wanderlust Storytellers Mù Cang Chải được xếp ở vị trí đầu tiên trong danh sách 25 điểm đến sở hữu vẻ đẹp siêu thực đáng kinh ngạc …
Hết năm 2023, số lượt khách du lịch đến huyện đã đạt 365.000 lượt, tăng 114.700 lượt so với năm 2019, doanh thu từ du lịch năm 2023 đạt 355,875 tỷ đồng, tăng 270,875 tỷ đồng so với năm 2019. Riêng 10 tháng đầu năm nay, Mù Cang Chải đón trên 331.472 lượt du khách, đạt 94% kế hoạch, (khách nước ngoài 23.718 lượt); doanh thu đạt 327,3 tỷ đồng.
| Hiện nay, huyện có 281 di sản văn hóa vật thể và phi vật thể đã được kiểm kê; trong đó có 01 Di tích quốc gia đặc biệt Danh lam thắng cảnh Ruộng bậc thang; 01 di tích quốc gia nơi thành lập Đội du kích Khau Phạ và 03 di sản văn hóa phi vật thể quốc gia; xây dựng và duy trì trên 1.250 hộ kinh doanh thương mại, dịch vụ, trong đó có 139 nhà nghỉ, homestay với sức chứa trên 3.000 khách/đêm. |
Phát những kết quả đạt được, trong thời gian tới, huyện Mù Cang Chải tiếp tục lãnh đạo, chỉ đạo quán triệt, triển khai thực hiện nghiêm túc, quyết liệt, đồng bộ, thực chất, hiệu quả các nghị quyết, chỉ thị, đề án, chương trình hành động chuyên đề về giữ gìn, bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc trên địa bàn.
Để thực hiện, theo Bí thư Huyện ủy Nông Việt Yên, huyện sẽ đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục về phát triển văn hóa, du lịch trên địa bàn bằng nhiều hình thức đa dạng, thiết thực, hiệu quả; trong đó, tăng cường tuyên truyền, giới thiệu, quảng bá trên nền tảng số, mạng xă hội về h́ình ảnh miền đất và con người Mù Cang Chải “Thân thiện, nhân ái, đoàn kết, sáng tạo, hội nhập”, xóa bỏ dần các phong tục, tập quán không còn phù hợp trong nhân dân gắn với thực hiện có hiệu quả phong trào cán bộ, đảng viên thi đua nêu gương thực hiện “4 có, 5 không, 3 sạch”.
Đồng thời, huyện tiếp tục triển khai đồng bộ các chính sách của Trung ương, của tỉnh về hỗ trợ phát triển du lịch; tiếp tục thực hiện mục tiêu phát triển du lịch trở thành ngành kinh tế quan trọng với các sản phẩm du lịch chất lượng, bản sắc, hấp dẫn, có thương hiệu gắn với bảo vệ môi trường tự nhiên; phát huy các giá trị văn hóa truyền thống và các yếu tố tự nhiên, văn hóa, con người phục vụ phát triển du lịch; đa dạng hóa các sản phẩm du lịch có tiềm năng, lợi thế để thu hút nhà đầu tư vào lĩnh vực du lịch.
Chú trọng đầu tư vào cơ sở hạ tầng, dịch vụ du lịch như nhà nghỉ, homestay, nhà hàng và các điểm tham quan; đảm bảo các dịch vụ này phù hợp với văn hóa và môi trường địa phương, không ảnh hưởng tiêu cực đến cảnh quan và đời sống của người dân. Khuyến khích và hỗ trợ người dân phát triển các sản phẩm du lịch như hàng thủ công mỹ nghệ, trang phục, nhạc cụ truyền thống, ẩm thực địa phương, các tour du lịch trải nghiệm văn hóa, chú trọng đến chất lượng và tính độc đáo của các sản phẩm, tạo sức hút đối với du khách.
Địa phương tiếp tục tăng cường quảng bá văn hóa dân tộc Mông thông qua các phương tiện truyền thông, sự kiện văn hóa và triển lãm du lịch, qua đó không chỉ giữ gìn bản sắc văn hóa độc đáo, coi đó là một trong những động lực quan trọng thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội của huyện vùng cao.
Văn Tuấn
