Là một huyện vùng cao, cách trung tâm Tp. Sơn La gần 100 km về phía Đông. Huyện Bắc Yên – Sơn La có 6 dân tộc anh em cùng sinh sống, trong đó dân tộc Mông chiếm 42,7 % .
Bắc Yên có khí hậu mát mẻ, không khí trong lành, nhiều tiềm năng, lợi thế phát triển các loại hình du lịch sinh thái, lịch sử, văn hóa, cộng đồng, là điểm đến hấp dẫn thu hút du khách đến khám phá, trải nghiệm.
Ông Phạm Thanh Bình – Trưởng phòng văn hóa và thông tin huyện Bắc Yên cho biết, bản Bẹ xã Tà Xùa nơi cho ra sản phẩm chè shan tuyết cổ thụ nổi tiếng và những quả sơn tra thơm ngon. Cây chè đã gắn bó với bà con dân tộc Mông từ bao đời nay, trải qua mưa nắng, những thân cây chè cổ thụ vài trăm năm tuổi trở nên mốc trắng, rêu phong, có những thân cây cả người ôm không hết. Những cây chè cổ thụ nơi đây nằm rải rác dưới những tán cây rừng nên khá thấp, chỉ cao 2m trở lên, từ thân đến cành chi chít những búp chè xanh. Hiện ở bản Bẹ, xã Tà Xùa có khoảng 40 ha cây chè cổ thụ với khoảng 1.560 cây, đa số cây từ 70-100 năm tuổi, có cây gần 300 năm tuổi. Năm 2019, Hiệp hội Bảo vệ thiên nhiên và môi trường Việt Nam đã trao Bằng công nhận quần thể 200 cây chè shan tuyết cổ thụ ở bản Bẹ, xã Tà Xùa. Trải qua bao thế hệ, cây chè vẫn tồn tại, gắn bó với những cánh rừng, như món quà quý giá của núi rừng dành tặng cho con người. Những búp chè tươi xanh được người dân hái về, chế biến và sử dụng vào những dịp đặc biệt. Một số gia đình còn giữ phương pháp thủ công sao chè (dùng tay đảo chè trong chảo nóng) giúp chè có mùi đặc trưng, mang đậm vị hương vị của núi rừng, lại phảng phất mùi khói bếp ngai ngái, tạo nên thương hiệu riêng cho sản phẩm chè Tà Xùa.
Bên cạnh đồi chè cổ thụ, Tà Xùa còn được đông đảo du khách, nhất là các bạn trẻ tìm đến để “săn mây”. Từ tháng Một đến tháng Ba hàng năm, khi thời tiết không quá lạnh, đây là thời gian đẹp nhất để chiêm ngưỡng vẻ đẹp của thung lũng mây rộng lớn lan tỏa khắp đất trời. Ở Tà Xùa cả bốn hướng đều được bao phủ bởi biển mây trắng xóa. Đứng trên đình Tà Xùa nhìn xuống, du khách như lạc vào chốn thần tiên ở xứ sở sương mù chỉ có trong cổ tích thần thoại. Thung lũng mây Tà Xùa được che chắn bởi dãy núi hùng vĩ, trùng điệp nên Tà Xùa vô cùng lặng gió, du khách sẽ cảm nhận được lớp mây bồng bềnh tan trong bàn tay như những lớp sóng dập dềnh trên hồ nước.
Ngoài hai điểm đến trên, “Sống lưng khủng long” thuộc địa phận bản Chống Tra, xã Háng Đồng có địa thế khá đặc biệt, sống núi hướng thẳng về phía thung lũng giữa hai xã Tà Xùa và Háng Đồng tựa như chiếc mỏ neo. Nếu nhìn từ xa, ngọn núi giống như sống lưng của con khủng long thời tiền sử đang nằm ngủ. “Sống lưng khủng long” là một điểm ngắm mây lý tưởng. Sáng sớm, khi mặt trời vừa ló rạng cũng là thời điểm xuất hiện những áng mây trắng bồng bềnh, lãng đãng ôm lấy “Sống lưng khủng long” hòa cùng với ánh nắng bình minh, tạo nên bức tranh thiên nhiên huyền ảo. Cách đó không xa, bãi đá cổ khe hổ xã Hang Chú lại có nét độc đáo riêng. Tại đây, những hòn đá có khắc ký tự cổ là đá đá granit tự nhiên nằm trồi hẳn lên mặt đất. Những vết khắc ký tự cổ sâu từ 1-1,5cm và độ rộng từ 2-3 cm, những nét khắc phía trên to, dưới được thu nhỏ dần theo hình chữ V. Những hình khắc chủ yếu là hình tròn xoáy trôn ốc và hình mây, núi cách điệu và những đường chạy song song rất kỳ thú.
Bên cạnh đó, địa danh hang A Phủ xã Hồng Ngài (Hang Thẳm cốp) gắn liền với dấu ấn của chiến dịch Tây Bắc năm 1952 và gắn với câu chuyện “Vợ chồng A Phủ” nổi tiếng của nhà văn Tô Hoài. Đồi thông Pu Nhi Farm xã Chiêng Ban có cảnh đẹp hoang sơ, không gian rộng lớn, có lối kiến trúc độc đáo với những túp lều của người du mục Mông Cổ giữa thảo nguyên hòa với những thảm cỏ xanh mướt. Từ trên đỉnh đồi, bên cây thông cô đơn, du khách có thể ngắm nhìn bốn phía với những dãy núi trùng điệp, những dòng suối, con đường quanh co giữa không gian mênh mông của đất trời. Ngoài ra, nét đẹp và sự độc đáo của hồ sen Hua Nhàn cũng tạo nên sự lôi cuốn du khách. Điều khiến không ít du khách bất ngờ giữa núi rừng lại có một hồ sen thơ mộng. Vào mùa Hè, hoa sen nở rộ, những bông sen khoe sắc hồng nổi bật giữa nền xanh của lá đung đưa trước gió, hương sen thơm ngát, bay xa giữa thời tiết khắc nghiệt của vùng cao Bắc Yên sẽ tạo nên những dấu ấn thật khó quên. Trong hành trình đến với Bắc Yên, du khách hãy dừng chân ở Suối nước nóng Tân Ban có nhiệt độ từ 34 độ C-36 độ C, với mô hình bể bơi vô cực kết hợp cùng dòng nước ấm, nóng tự nhiên, đến đây khách tha hồ bơi lội, ngâm mình với nước nóng khoáng thiên nhiên, mọi mệt mỏi, căng thẳng sẽ qua đi nhanh. Sau giây phút thư giãn bên suối nước nóng, du khách sẽ thưởng thức hương vị của ẩm thực Tây Bắc với gà nướng, cá nướng, thịt trâu nấu lá nồm, mọ gà, mó cá, cơm lam chấm muối vừng, thưởng thức các loại rau rừng…
Ông Lê Văn Kỳ – Chủ tịch UBND huyện Bắc Yên cho biết, tiềm năng của du lịch Bắc Yên là rất lớn. Tuy nhiên cho đến nay huyện Bắc Yên mới khai thác, thu hút du khách tập trung vào các điểm săn mây ở Tà Xùa, đồi chè cổ, sống lưng khủng long; đồi thông Pu Nhi Farm. Bắc Yên đã hoàn thành và công bố quy hoạch khu du lịch sinh thái hồ Sen; quy hoạch hang Vợ chồng A Phủ; đang đẩy nhanh tiến độ xây dựng Đề án phát triển du lịch huyện Bắc Yên tầm nhìn đến năm 2030; đề án quy hoạch phân khu khu vực đồi Pu Nhi Farm. Trong định hướng, địa phương xác định phát triển du lịch gắn với phát triển kinh tế, dịch vụ, bảo tồn các giá trị văn hóa truyền thống, phát triển du lịch cộng đồng, bảo vệ cảnh quan, môi trường, tăng cường liên kết, kêu gọi đầu tư, xây dựng các sản phẩm du lịch đặc trưng, độc đáo, hấp dẫn, mang nét riêng, chú trọng đào tạo nhân lực, ứng dụng công nghệ trong phát triển du lịch, đẩy mạnh công tác truyền thông quảng bá, thu hút khách đến với Bắc Yên trong thời gian tới.
Tuấn Hải – Baodulich.net.vn