Với tình hình kinh tế thị trường đang ngày càng phát triển như hiện nay, thì du lịch là một hiện tượng kinh tế – xã hội đang được ưa chuộng và vô cùng “hot”.Thực tế, chúng ta có thể thấy rõ được rằng, đời sống của người dân mỗi ngày đều được nâng cao, cơ sở hạ tầng và giao thông được cải thiện và hiện đại hơn, vì thế, con người thường có xu hướng muốn tìm đến những nơi gần gũi với thiên nhiên để nghỉ dưỡng và thư giãn thoải mái hơn, bỏ lại tất cả những khói bụi, ồn ào nơi thành phố. Chúng ta có thể đưa ra 3 nhóm tuổi phổ biến nhất: nhóm học sinh, sinh viên muốn đi khám phá, nhóm những người đang trong độ tuổi lao động và cuối cùng là nhóm những người cao tuổi thích đi du lịch. Trong đó, nhu cầu và mục đích của đối tượng học sinh khi tổ chức chuyến du lịch vô cùng đặc biệt, đó là khi các em vừa được tham quan không gian, cảnh vật ở một nơi mới mẻ với nơi các em sinh sống mà còn kết hợp mục đích học hỏi, giáo dục truyền thống “ Uống nước nhớ nguồn” và thỏa sức trải nghiệm, khám phá sáng tạo, phát triển kỹ năng sống của bản thân.
Vận dụng sáng tạo mô hình “Trường học gắn với cuộc sống”, những năm gần đây, các trường học trong cả nước đã đẩy mạnh giáo dục truyền thống văn hóa, lịch sử qua các tour du lịch trải nghiệm và bước đầu đạt được những kết quả tích cực như: Khơi gợi niềm yêu thích, say mê của học sinh đối với môn lịch sử; nâng cao sự hiểu biết về truyền thống lịch sử, văn hóa của đất nước, địa phương, lòng yêu nước, lòng tự hào dân tộc. Đối với tỉnh Phú Thọ, phát huy bề dày truyền thống văn hóa, lịch sử; đồng thời, để khai thác các danh thắng nổi tiếng và sản vật thiên nhiên độc đáo, Trung tâm Thông tin Xúc tiến Du lịch tỉnh Phú Thọ đã xây dựng 3 chương trình Tour du lịch dành cho học sinh trải nghiệm sáng tạo. Đó là các chương trình:
– Chương trình “Thực hành tín ngưỡng – giáo dục di sản” 1 ngày trải nghiệm tại Khu di tích lịch sử Đền Hùng – Miếu Lãi Lèn – Làng cổ Hùng Lô;
– Chương trình “Giáo dục truyền thống – kỹ năng sống” 1 ngày trải nghiệm tại Đền Lăng Sương – Khu Du lịch Đảo Ngọc Xanh;
– Chương trình “Khám phá Vườn Quốc gia và trải nghiệm du lịch cộng đồng” 1 ngày trải nghiệm tại vườn Quốc gia Xuân Sơn – Đồi chè trung du – Cơ sở sản xuất Thịt chua Thanh Sơn. Địa điểm của từng tour có thể thay đổi cho phù hợp với nhu cầu của các trường.
Với chương trình tour du lịch 1, các em học sinh được giáo dục truyền thống về lòng tự hào dân tộc, biết ơn các bậc tiền nhân có công dựng nước và giữ nước. Các em được hiểu rõ hơn về 2 di sản văn hóa phi vật thể được UNESCO công nhận là Tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương và Hát Xoan Phú Thọ. Tham quan làng cổ Hùng Lô, các em được thưởng thức làn điệu hát Xoan- di sản văn hóa phi vật thể của tỉnh Phú Thọ do các nghệ nhân phường xoan biểu diễn, được tham quan làng nghề truyền thống như làm bánh chưng, bánh đa, làm mỳ gạo. Sau đó sẽ tham gia hoạt động tập thể tại sân đình như kéo co, thi gói bánh chưng. Từ đó các em học sinh biết trân trọng, gìn giữ và phát huy các giá trị văn hóa cổ truyền của dân tộc Việt Nam, gắn bó tình cảm, phát huy sức mạnh đoàn kết, rèn luyện kỹ năng làm chủ bản thân.
Đoàn học sinh Hà Nội tham quan tại Bảo tàng Hùng Vương- Khu DTLS Đền Hùng
Ở chương trình tour du lịch tham quan, dâng hương tại Đền Lăng Sương, các em được tìm hiểu về nguồn cội, nơi sinh thành vị thánh Tản Viên- một trong Tứ bất tử của dân tộc, về các bài học lịch sử thời đại Hùng Vương, câu chuyện truyền thuyết Sơn Tinh- Thủy Tinh với tích kén rể của Vua Hùng thứ 18. Điều thú vị sau đó là các em được tham quan, trải nghiệm các trò chơi ở Khu du lịch Đảo Ngọc Xanh, được tắm nước khoáng nóng. Vui chơi thoả sức bên bạn bè, thầy cô có lẽ học sinh nào cũng vô cùng háo hức, thích thú, nâng cao tinh thần đoàn kết, hòa đồng.
Với chương trình tour du lịch hòa mình với thiên nhiên như tham quan Vườn quốc gia Xuân Sơn giúp các em phát triển kỹ năng tự thích ứng với môi trường sống, tự chăm sóc bản thân, tự chủ, vượt khó thông qua các hoạt động đi rừng, lội suối, khám phá hang động, tìm hiểu các bản làng dân tộc…Ngoài tham quan Vườn QG Xuân Sơn, học sinh tham gia chương trình này còn được chiêm ngưỡng và chụp ảnh check in tại một trong những đồi chè trung du đẹp nhất Việt Nam- đồi chè Long Cốc(Tân Sơn), được tham quan, tìm hiểu quy trình sản xuất, thưởng thức đặc sản thịt chua Thanh Sơn- món ăn được vinh danh trong danh sách “Kỷ lục 100 món ăn ngon của Việt Nam”. Các trải nghiệm nơi đây chắc hẳn khiến các em học sinh vô cùng thích thú và hài lòng.
Việc tổ chức các chương trình tour, tuyến du lịch trải nghiệm thực tế như trên là một hình thức giáo dục hiệu quả, gắn lý thuyết với thực tiễn, tạo hiệu ứng tốt cho học sinh chủ động tìm hiểu lịch sử, văn hóa của địa phương để từ đó biết trân trọng những giá trị truyền thống, góp phần gìn giữ, bảo tồn và phát huy di sản văn hóa một cách hiệu quả, thiết thực hơn ở thế hệ trẻ. Đồng thời, qua chương trình trải nghiệm, còn rèn luyện tinh thần đồng đội, tính chủ động, sự khéo léo trong xử lý tình huống – những kỹ năng cần thiết của cuộc sống hiện đại cho các em học sinh.
Tại địa điểm tham quan, các em học sinh được trải nghiệm kết hợp giáo dục truyền thống và làm bài thu hoạch
Thời gian tới, nhằm đẩy mạnh và phát triển hơn nữa các chương trình tour học sinh đến với Đất Tổ, cần tuyên truyền quảng bá rộng rãi hơn các điểm đến, các dịch vụ du lịch phù hợp với lứa tuổi học sinh với các mục đích như giáo dục truyền thống hay trải nghiệm sáng tạo. Thiết kế xây dựng thêm chương trình tour học sinh như: đến thăm mảnh đất Hạ Hòa với các điểm đến như dâng hương tại đền Mẫu Âu Cơ, ngắm đầm Ao Châu bằng thuyền, tắm suối Ao Giời- Suối Tiên; Khu di tích lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh kết hợp chương trình tham quan tại Việt Trì. Tư vấn, thiết kế các hoạt động vui chơi, rèn luyện kỹ năng sống tại các địa điểm hợp lý như Khu DTLS Đền Hùng, đình cổ Hùng Lô, miếu Lãi Lèn…Ngoài ra, để phát huy tối đa hiệu quả từ chương trình, trước mỗi hoạt động trải nghiệm, học sinh nên được tìm hiểu trước kiến thức qua các môn học tích hợp và viết bài thu hoạch sau khi kết thúc chương trình trải nghiệm.
Chương trình học sinh trải nghiệm sáng tạo gắn kết mô hình trường học với du lịch là hướng đi đúng đắn của ngành du lịch tỉnh Phú Thọ, không chỉ góp phần quảng bá các giá trị văn hóa, lịch sử đặc sắc vùng đất Tổ mà còn góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện; trang bị cho học sinh những kiến thức về lịch sử, văn hóa, gìn giữ những giá trị truyền thống quý báu của dân tộc, những di sản đang hiện hữu ngay trên quê hương đất Tổ…
Bài và ảnh: Thùy Dung- Trung tâm TTXT Du lịch
