Mùa thu Lào Cai không có hình ảnh “cây cơm nguội vàng, cây bàng lá đỏ, mùa hoa sữa về thơm từng ngọn gió” như Hà Nội nhưng Mùa thu Lào Cai vẫn có sức hút đặc biệt, một mùa thu đầy sắc màu chốn vùng cao biên giới khiến cho ai khó có thể cưỡng lại sức hút lạ kì của mùa thu Lào Cai.
Mùa thu Lào Cai mang màu vàng, màu lúa chín của ruộng bậc thang nhấp nhô, uốn lượn, trải dài tới ngút ngàn, gối đầu lên nhau vươn tới trời cao. Dưới cái nắng vàng dịu ngọt vừa mang vẻ đẹp nuối tiếc của ngày hạ vừa vẩn vương chút không khí bàng bạc của mùa đông, nhẹ nhàng, êm dịu người ta chợt thấy như đất trời bỗng giao hòa, gần nhau trong gang tấc. Lên Lào Cai mùa thu, du khách nhất nhất định phải ghé qua thăm Tả Van, Lao Chải, Bản Hồ, Tả Phìn (Sa Pa) hay Dền Thàng, Dền Sáng, Y Tý, A Lù (Bát Xát) để chiêm ngưỡng được hết sắc vàng của mùa thu Lào Cai. Những nơi mà người ta thấy mùa vàng trở nên mê li hơn cả, một vẻ đẹp động lòng người, được tạo nên bởi những người dân bản địa lao động hăng say để vẽ nên những cảnh sắc diệu kì.
Hương lúa mới khi đứng trước ruộng bậc thang vào độ chín, hít căng lồng ngực, hương vị của cốm trong các lễ mừng cơm mới có lẽ là hương vị chính của mùa thu Lào Cai. Trong hệ thống các nghi lễ nông nghiệp của đồng bào các dân tộc tỉnh Lào Cai, Tết cơm mới có ý nghĩa quan trọng nhất. Nghi lễ này không chỉ hàm chứa một giá trị văn hóa độc đáo về tín ngưỡng, tâm linh mà còn thể hiện sự tôn vinh cây lúa. Mùa này, lên Lào Cai ngắm ruộng bậc thang, lang thang vào các bản làng và tham gia lễ mừng cơm mới của đồng bào các dân tộc Tày, Thái, Nùng, Giáy, Mông… thưởng thức hạt cốm mềm mà dẻo, thơm mùi lúa nếp được gói trong những tàu lá dong xanh thẫm, mang vị ngọt của đất, của gió, của nắng thật không còn gì thú vị hơn.Ngày nay, ở xã Tả Van, Sa Pa cùng với việc phát triển hoạt động du lịch cộng đồng của người Giáy, Tết cơm mới đã được nâng lên trở thành lễ hội cốm của vùng.
Khi những cánh hoa bướm nở bung tràn ngập Bản Du lịch Cộng đồng Cát Cát như hàng triệu con bướm rung rinh trước gió; khi trên sân ga cáp treo Fansipan, trên những ngọn đồi ở Si Ma Cai, Bắc Hà hoa tam giác mạch lại đua nhau nở rộ. Hoa phủ trên sườn đồi, hoa đan thành thảm, hoa nở cạnh những cung đường uốn lượn, khi đó mùa thu Lào Cai lại mang sắc hồng. Thời gian hoa tam giác mạch nở rất đẹp nhưng chỉ kéo dài trong khoảng một tháng, sắc hoa có thể thay đổi đậm nhạt theo thời gian trong ngày. Chính điều này đã khiến loài hoa tam giác mạch có sức mê hoặc đến kì lạ.
Còn đối với những “phượt thủ”, với nhiếp ảnh gia, với người yêu trải nghiệm, yêu sự hoang sơ, mùa thu Lào Cai lại mang sắc trắng – màu của những đám mây. Từ tháng 9 trở đi là mùa săn mây bắt đầu, khí trời trong trẻo, trời hanh và ít mưa, khung cảnh trên đỉnh núi cực kỳ quang đãng, tôn lên vẻ đẹp thiên nhiên hoang sơ, hùng vĩ của đất và trời nơi địa đầu tổ quốc. Đường lên Y Tý là những con đường ngoằn ngoèo rồi chỉm nghỉm trong đám lá rừng, những ngôi nhà thấp thoáng trong mây. Có lẽ vì thế mà khi tới Y Tý, nhiều người cảm thấy như mình đang bước vào một thế giới khác, tách biệt hoàn toàn với cuộc sống ồn ào và tấp nập thường ngày. Mùa thu khách đến Y Tý đông hơn cả, họ tấp nập chuẩn bị những hành trình chinh phục đỉnh núi cao để săn mây. Cảm giác được đứng ở trên mây, chiêm ngưỡng biển mây rộng lớn trắng muốt như một chốn bồng lai tiên cảnh huyền ảo để được cảm thấy trôi bồng bềnh, quên đi những muộn phiền của cuộc sống thường ngày, để được cầm máy ảnh ghi lại cảnh đẹp vô giá có thể nói là khoảng khắc không quên đối với những người đến Y Tý vào mùa mây.
Mùa Thu cũng là mùa mà du khách với người dân bản địa nhiều hoạt động hấp dẫn như “trải nghiệm văn hóa Mông” tại bản Cát Cát Sa Pa, “ngày mùa trên danh thắng Ruộng bậc thang” tại Lao Chải – Sa Pa, tham gia chợ Phiên Y Tý – Bát Xát. Hoạt động hấp dẫn, nổi bật và được mong chờ nhất trong chuỗi các sự kiện Lễ hội mùa Thu Sa Pa đó là Đêm hội trăng rằm. Trong không gian văn hóa đặc sắc Du khách thập phương sẽ được chiêm ngưỡng những chiếc đèn cỡ lớn rực rỡ, đủ màu sắc, mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc.
Và khi đêm về là lúc khí trời se se lạnh, người ta lại thích thú sum vầy bên bếp than rực hồng của quán nhỏ ven đường, suýt xoa xiên nướng thịt, nhâm nhi chén rượu ngô cùng kể cho nhau nghe những trải nghiệm về thú vị trong mùa thu Lào Cai.
Dương Thủy
