( Laichau.gov.vn) Trong số rất nhiều sản phẩm người dân Lai Châu làm ra, có 4 sản phẩm gồm: Cá bống vùi tro, Xôi tím, Quả óc chó nếp Sìn Hồ và Rượu ngô Sùng Phài vừa lọt Top những món ăn, quà tặng đặc sản Việt Nam.
Thiếu nữ dân tộc Thái huyện Phong Thổ đồ món xôi tím truyền thống.
Chiều nay (26/8), lãnh đạo UBND tỉnh Lai Châu xác nhận, UBND tỉnh vừa nhận được văn bản quyết định của Tổ chức Kỷ lục Việt Nam (Hội Kỷ lục gia Việt Nam) về việc xác lập Top 100 món ăn đặc sản và Top 100 quà tặng đặc sản nổi bật của 63 tỉnh/thành ở Việt Nam, lần thứ 5, năm 2012 – 2022, nằm trong hành trình tìm kiếm, quảng bá các giá trị ẩm thực, đặc sản Việt Nam.
Theo nội dung quyết định, Tổ chức Kỷ lục Việt Nam công nhận các món ăn: Cá bống vùi tro, Xôi tím Lai Châu được chọn vào Top 100 món ăn đặc sản Việt Nam (2021 – 2022); công nhận các đặc sản: Quả óc chó nếp Sìn Hồ và Rượu ngô Sùng Phài được chọn vào Top 100 đặc sản quà tặng Việt Nam (2021 – 2022).
Mâm cỗ truyền thống của đồng bào dân tộc Thái Lai Châu với nhiều món ăn truyền thống trong đó có cá bống vùi tro và Xôi tím Lai Châu được đựng trong Coóng khẩu.
Các món ăn, đặc sản của địa phương thuộc các Top được công bố, giới thiệu trên Cổng thông tin điện tử của Tổ chức kỷ lục Việt Nam (VietKings), Top Việt Nam, Tổ chức Người Việt toàn cầu (VietWorld), trên các kênh truyền thông thuộc hệ thống Kỷ lục Việt Nam và thông báo đến địa phương.
“Địa phương và các đơn vị, tổ chức sở hữu Top có trách nhiệm phối hợp với Tổ chức Kỷ lục Việt Nam và Tổ chức Kỷ lục Người Việt toàn cầu để tổ chức quảng bá hình ảnh món ăn, đặc sản, giá trị ẩm thực Việt Nam trong và ngoài nước”.
Theo tìm hiểu của Cổng Thông tin điện tử tỉnh Lai Châu, các món ăn như Cá bống vùi tro, Xôi tím Lai Châu là những món ăn đặc trưng truyền thống của đồng bào dân tộc Thái. Đây là những món ăn đã rất nổi tiếng trong và ngoài tỉnh, nhất là với các du khách lần đầu đến với Lai Châu. Với món Cá bống vùi tro, nhờ sự kết hợp tinh tế, bổ trợ cho nhau từ rất nhiều gia vị đặc trưng của đồng bào Thái như: Mắc khén, rau thơm rừng, sả, tiêu… được ướp vào những con cá bống suối sau đó gói trong lá vả và nướng trên than sẽ tạo thành một món ăn có vị thơm và mang hơi hướng của rừng xanh.
Món xôi tím được làm từ gạo nếp nương thơm dẻo của Lai Châu như Tan Pỏm, Khẩu Hốc, Khẩu Ký (Than Uyên), Nếp tan (Phong Thổ) ngâm trong nước lá tím (một loại cây rừng chuyên để nhuộm gạo nếp) và đồ trên chõ gỗ của đồng bào Thái. Trên mâm cỗ thường nhật hay ngày lễ, tết hoặc bất cứ một sự kiện nào trong gia đình, hay của thôn bản thì những món ăn này đều không thể thiếu.
Gạo nếp được ngâm trong nước lá xôi tím – là một loại lá cây rừng được đun lấy nước.
Ngâm đủ thời gian từ 3 – 5 giờ, gạo sẽ được đồ trên chõ xôi bằng gỗ để hơi nóng lên đều và giữ nhiệt.
Và thành phẩm là món Xôi tím Lai Châu với đủ cả sắc và lượng.
Óc chó nếp Sìn Hồ lâu nay luôn được đánh giá cao bởi giá trị dinh dưỡng trong hạt quả Óc chó. Hiện nay huyện Sìn Hồ đã và đang lên kế hoạch khuyến khích người dân trồng và mở rộng diện tích trồng để đáp ứng được nhu cầu, thị hiếu người tiêu dùng.
Quả óc chó Sìn Hồ với nhiều chất dinh dưỡng tốt cho sức khỏe của mọi người.
Với Rượu ngô Sùng Phài, đặc trưng riêng là men lá truyền thống của đồng bào Mông (thành phố Lai Châu) sẽ làm cho loại rượu này có vị thơm đặc trưng, độ nồng ấm khiến người dùng rất khó có thể quên.
Hiện nay ở thành phố Lai Châu và các huyện trong tỉnh đều có các nhà hàng, quán ăn, cửa hàng kinh doanh bán các món ăn, sản phẩm để người dân và du khách sử dụng với nhiều mục đích khác nhau như để bán, biếu tặng…
Như đã phản ánh, 4 món ăn, đặc sản trên của tỉnh Lai Châu đều vừa được Tổ chức Kỷ lục Việt Nam công nhận, xác lập Top 100 món ăn đặc sản và Top 100 đặc sản quà tặng nổi bật Việt Nam.
Tác giả: Nguyễn Chanh
