Tiếp nối các hoạt động trong khuôn khổ Lễ công bố ghi danh “Lễ hội Đền Đông Cuông, huyện Văn Yên, tỉnh Yên Bái” vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia và Khai mạc Lễ hội Đền Đông Cuông năm 2023, sáng nay – ngày 2/2/2023 (tức 12 tháng Giêng năm Quý Mão), tại Quần thể di tích lịch sử- văn hóa quốc gia Đền Đông Cuông, thuộc thôn Bến Đền, xã Đông Cuông đã diễn ra nghi lễ rước Mẫu sang sông. Đây là một trong những lễ chính được mong chờ nhất trong Lễ hội đền Đông Cuông truyền thống hàng năm và đặc biệt được tổ chức sau 5 năm gián đoạn.
Năm nay là năm đầu tiên kể từ 2017, nghi lễ rước Mẫu sang sông lại được tiến hành sau 5 năm gián đoạn do Đền trong thời gian trùng tu, tôn tạo và ảnh hưởng đại dịch Covid-19. Lễ rước Mẫu sang sông năm nay được tổ chức nối tiếp sự kiện Lễ vinh danh Lễ hội Đền Đông Cuông là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia nên càng thu hút sự quan tâm đặc biệt của hàng vạn người dân và du khách thập phương trong sáng nay
Các đồng chí lãnh đạo huyện Văn Yên, đại biểu, nhân dân và du khách tham gia nghi lễ dâng Chúc văn sân trước cửa Đền chính Đền Đông Cuông trước khi diễn ra nghi lễ rước Mẫu sang sông.
Nghi lễ rước Mẫu sang sông được thực hiện bởi thầy Mo làm lễ xin rước kiệu, giai chay lắp kiệu và thực hiện nghi lễ rước Mẫu.
Màn múa xòe Tày cổ hầu Mẫu trước lễ rước Mẫu qua sông.
Đúng 8 giờ sáng nay, Lễ rước Mẫu qua sông được tiến hành tuần tự theo đúng nghi thức truyền thống trang nghiêm nhất của nhà đền. Thầy Mo và những người giúp việc trong trang phục truyền thống của người Tày Khao làm thủ tục sửa soạn những vận dụng cần thiết cho Mẫu. Sau đó tiến hành Lễ rước kiệu Mẫu (vua mẹ) từ Đền chính qua sông sang Miếu Đức Ông ( Miếu Ghềnh Ngai) thăm Đức Ông, kiệu “Ông Báo” (vua con) đi tiếp sau kiệu Mẫu (vua mẹ).
Lễ rước kiệu Mẫu (vua mẹ) từ Đền chính qua sông sang Miếu Đức Ông thăm Đức Ông, kiệu “Ông Báo” (vua con) đi tiếp sau kiệu Mẫu (vua mẹ).
Khi tượng Mẫu đã sang tới Miếu Ghềnh Ngai thăm Đức Ông thì các thầy cúng làm thủ tục tế lễ. Sau đó, tượng Mẫu lại được rước quay về Đền chính vào đúng 10 giờ và cũng là lúc bắt đầu chính thức Lễ dâng hương tế Mẫu.
Theo quan niệm của đồng bào Tày xã Đông Cuông và các vùng lân cận, nghi lễ rước Mẫu là hình thức tái hiện lễ cưới lại “của Mẫu với Đức Ông” mà hậu duệ họ Hà phải tổ chức.
Nghi lễ rước Mẫu sang sông đã để lại những ấn tượng đặc biệt đối với người dân và du khách tham dự.
Nghi thức vật hầu Mẫu trong Lễ rước Mẫu sang sông nhằm cầu cho mưa thuận gió hòa, mùa màng tốt tươi.
Sau Nghi lễ rước Mẫu sang sông là nghi lễ cúng chính tiệc truyền thống do ông Thủ từ và các đại biểu thực hiện tại Đền chính – Đền Đông Cuông. Tại Đền chính, hàng ngàn du khách thập phương và nhân dân trong vùng lần lượt dâng hương, cầu mong những điều may mắn, hạnh phúc sẽ đến với gia đình, người thân, bạn bè trong cả năm.
Kết thúc phần lễ, nhân dân và du khách sẽ cùng tham gia phần hội với các hoạt động thi đấu thể thao, trò chơi dân gian như: đẩy gậy, kéo co, vật dân tộc, đu tiên, bịt mắt bắt vịt , ném còn… càng cho không khí Lễ hội thêm tưng bừng, náo nức .
Nghi lễ rước Mẫu sang sông thu hút hàng vạn nhân dân và du khách thập phương tham dự.
Nghi lễ rước Mẫu sang sông đã để lại những ấn tượng đặc biệt đối với người dân và du khách tham dự.
Là điểm nhấn tâm linh tín ngưỡng nổi tiếng, thu hút hàng vạn lượt du khách thập phương về hành hương, dự hội mỗi năm, cầu cho quốc thái dân an, cầu lộc, cầu tài, cầu bình an trong cuộc sống, đền Đông Cuông từ lâu đã nổi danh là một trong những ngôi đền linh thiêng bên dòng sông Hồng cũng là nơi bảo tồn, phát huy “Thực hành tín ngưỡng thờ Mẫu tam phủ” đã được UNESCO vinh danh. Sự kiện Lễ hội Đền Đông Cuông được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia là niềm tự hào, là động lực để huyện Văn Yên tiếp tục tạo sự đột phá về phát triển du lịch tâm linh, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội địa phương vùng đất quế thơm.
Thanh Chi – Thu Trang – Đức Toàn – Hoài Văn