Giải đua ngựa truyền thống huyện Bắc Hà là sự kiện thường niên hấp dẫn, mang bản sắc riêng của huyện Bắc Hà, thu hút đông đảo khách du lịch trong nước và quốc tế tham gia.
Đua ngựa truyền thống các dân tộc huyện Bắc Hà (Lào Cai) có nguồn gốc từ tập quán chăn nuôi ngựa, thuần dưỡng ngựa để phục vụ cho nhu cầu vận chuyển, phát triển kinh tế của cộng đồng. Những năm đầu thế kỷ XX, lễ diễu hành ngựa được tổ chức vào ngày Ngọ của tuần đầu tiên hoặc tuần thứ hai sau Tết Nguyên đán để cầu may, cầu một năm canh tác mới bội thu. Sau lễ diễu hành là hoạt động vui chơi, đua ngựa, bắn súng được tổ chức và sau đó cứ định kỳ vào ngày Ngọ đầu tiên sau Tết Nguyên đán các dân tộc lại đua nhau tham dự. Đây cũng được xem như tiền thân của lễ hội đua ngựa sau này của huyện Bắc Hà.
Giải đua ngựa truyền thống Bắc Hà được tổ chức thường niên từ năm 2004
Ngày 27/5/2021, lễ hội đua ngựa Bắc Hà được ghi danh là Di sản văn hóa phi vật thể cấp Quốc gia, được giữ gìn và phát huy, xây dựng trở thành sản phẩm du lịch đặc sắc của huyện Bắc Hà. Tính đến năm 2023, Giải đua ngựa truyền thống huyện Bắc Hà mở rộng đã được tổ chức 16 lần.
Lễ hội đường phố – Diễu hành ngựa
Năm 2024, Giải đua ngựa truyền thống huyện Bắc Hà lần thứ 17 sẽ được tổ chức từ ngày 02 – 08/6/2024 tại trung tâm huyện Bắc Hà.với hai vòng; vòng loại và vòng chung kết. Phần hội đua ngựa hết sức đặc biệt, bởi những nài ngựa đăng ký tham gia lễ hội này chủ yếu là người dân địa phương, là con em nhân dân của các dân tộc trên địa bàn huyện và các huyện bạn…
Đến với giải đua bạn sẽ được chứng kiến những màn phi nước đại, rượt đuổi đầy kịch tính và quyết liệt của các kỵ sĩ. Nhữngvận động viên đua ngựa cưỡi trên những lưng ngựa không có yên cương, không bàn đạp giữ chân mà chỉ có đai buộc ngựa, hai móc sắt buộc vào dây hai bên hàm để điều khiển. Trang phục của các nài ngựa cũng hết sức đơn giản, vẫn chỉ là những bộ trang phục truyền thống họ mặc hằng ngày của mỗi dân tộc, chân đi dép, giày và thậm chí là chân đất, đầu đội mũ bảo hiểm… với tất cả những thứ mang tính mộc mạc dân dã này đã làm nên thương hiệu độc đáo, hấp dẫn cho lễ hội đua ngựa Bắc Hà mỗi năm.
Đến tham dự Giải đua ngựa, du khách còn có cơ hội trải nghiệm nhiều hoạt động du lịch văn hoá đặc sắc, hấp dẫn như: Trải nghiệm hái mận tại vườn, tham gia các chương trình tham quan các điểm du lịch thiên nhiên (ngắm hoàng hôn, đón bình minh trên đỉnh Ngải Thầu; tham quan Cây nghiến 1000 tuổi và thảo nguyên Cốc Sâm; tham quan trang trại Kale (Kale farm) tại xã Lùng Phình; tham quan trải nghiệm Cây chè cổ thụ xã Hoàng Thu Phố,…).
Trải nghiệm các hoạt động đặc sắc tại Dinh Hoàng A Tưởng
Đồng thời, du khách còn có cơ hội thưởng thức các chương trình văn nghệ dân gian, trải nghiệm nghề thủ công truyền thống trong khuôn viên Dinh thự Hoàng A Tưởng.
Bá Hiến
